Οι κινητήρες εσωτερικής καύσης βενζίνης ή αερίου, για να λειτουργήσουν, απαιτούν την ανάφλεξη του μείγματος αέρα και καυσίμου. Για να γίνει αυτό, στις κεφαλές των κυλίνδρων υπάρχουν οπές στις οποίες τοποθετούνται τα μπουζί. Τα μπουζί του αυτοκινήτου ή αλλιώς σπινθηριστές, ανήκουν στο σύστημα ανάφλεξης του κινητήρα βενζίνης ή αερίου, μαζί με την μπαταρία, τον διακόπτη της ανάφλεξης, τον πολλαπλασιαστή, τις πλατίνες και τον διανομέα (στα μοντέρνα συστήματα στη θέση τους υπάρχει η πλακέτα ηλεκτρονικής ανάφλεξης) και τα μπουζοκαλώδια (καλώδια υψηλής τάσης).
Τι είναι όμως τα μπουζί;
Πρόκειται για μικρά σε μέγεθος αλλά με τεράστια σημασία για τη λειτουργία του κινητήρα του αυτοκινήτου τμήματα. Αποτελούνται από τον αγωγό του κεντρικού ηλεκτροδίου, τη μόνωση, το κέλυφος και τα ηλεκτρόδια. Στο εσωτερικό τους, συνδέονται το κεντρικό ηλεκτρόδιο και ο αγωγός με αγώγιμο υλικό. Η επάνω άκρη τους που προεξέχει από τη μόνωση έχει μια επαφή ή σπείρωμα για να συνδέεται με το καλώδιο υψηλής τάσης (μπουζοκαλώδιο). Από την άλλη πλευρά, υπάρχει σπείρωμα με το οποίο το μπουζί βιδώνεται επάνω στην κεφαλή του κυλίνδρου. Σε εκείνο το άκρο, υπάρχουν δύο ηλεκτρόδια τα οποία έχουν ανάμεσά τους διάκενο.
Πώς λειτουργούν τα μπουζί;
Μόλις το μπουζί λάβει ρεύμα υψηλής τάσης από τον πολλαπλασιαστή στα καινούρια αυτοκίνητα ή το ντιστριμπιτέρ στα παλαιότερα, το ρεύμα περνάει από το κεντρικό ηλεκτρόδιο και αναπτύσσεται μέσα στο διάκενο, προκαλώντας τον σπινθήρα. Ο σπινθήρας με τη σειρά του προκαλεί την ανάφλεξη του μείγματος αέρα-καυσίμου στο θάλαμο καύσης.
Ποιες είναι οι προϋποθέσεις και ποιες οι απαιτήσεις για τη λειτουργία των μπουζί;
Η καλή απόδοση του κινητήρα απαιτεί ισχυρό σπινθήρα για να υπάρχει αποτελεσματική ανάφλεξη του μείγματος. Θα πρέπει λοιπόν, να υπάρχει μεγάλο διάκενο. Όσο πιο μεγάλο διάκενο υπάρχει ωστόσο, τόσο πιο υψηλή τάση απαιτείται. Στις ημέρες μας, το διάκενο των μπουζί κυμαίνεται ανάμεσα στα 0,8 με 1,12 χιλιοστά.
Τα μπουζί ως αναλώσιμα φθείρονται, οπότε απαιτούνται τακτικοί έλεγχοι για να μη μεγαλώσει το διάκενο λόγω της φθοράς. Επίσης, τα κατάλοιπα της καύσης αφήνουν στην πλευρά που βρίσκεται μέσα στον κύλινδρο επικαθίσεις, οι οποίες με την πάροδο του χρόνου καλύπτουν το μονωτικό των μπουζί, επηρεάζοντας την αντίστασή του στη ροή των ηλεκτρονίων, μειώνοντας την ισχύ του σπινθήρα. Το ίδιο αποτέλεσμα έχει και η υγρασία και για αυτό το λόγο, στο σημείο τοποθέτησης του μπουζί στην κεφαλή του κυλίνδρου, παρεμβάλλεται ένας δακτύλιος στεγανοποίησης, ο οποίος βρίσκεται συνήθως ενσωματωμένος στο μπουζί.
Το κατάλληλο για κάθε αυτοκίνητο μπουζί αναφέρεται στο εγχειρίδιο συντήρησης του αυτοκινήτου, αλλά το γνωρίζει και ο μηχανικός μας. Υπάρχει φυσικά η δυνατότητα να διαλέξουμε μπουζί από διαφορετικούς κατασκευαστές, αλλά πάντα με προσοχή γιατί η κάθε μάρκα έχει τους δικούς της κωδικούς.
Στην επιφάνεια του μονωτήρα υπάρχει πάντα ένας κώδικας, η λεγόμενη σήμανση των μπουζί. Τι σημαίνουν λοιπόν οι αριθμοί στα μπουζί; Η σήμανση αυτή δίπλα στο όνομα του κατασκευαστή, αποτελείται από αριθμούς και γράμματα και είναι ο κωδικός κατασκευής, ο οποίος διαφοροποιείται ανάλογα με τον κατασκευαστή. Αυτός ο κωδικός δηλώνει την θερμική τους αντοχή, το μήκος και τη διάμετρο του σπειρώματός τους, το σχήμα, το υλικό του ζεύγους των ακροδεκτών και τον τρόπο τοποθέτησής τους στην κεφαλή των κυλίνδρων.
Οι απαιτήσεις για την ορθή λειτουργία των μπουζί:Ποια είναι τα είδη των μπουζί;
Επίσης, υπάρχουν διαφοροποιήσεις και με βάση το μήκος του σπειρώματός τους. Υπάρχουν διαθέσιμα δύο είδη μπουζί, αυτά με κοντό και αυτά με μακρύ σπείρωμα τοποθέτησης στην κεφαλή του κυλίνδρου. Τα μπουζί με το μακρύ σπείρωμα δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ποτέ στη θέση αυτών με κοντό, μιας και θα προεξέχουν στο εσωτερικό του θαλάμου καύσης, με αποτέλεσμα την πρόκληση ζημιών στο έμβολο και ενδεχομένως, και τις βαλβίδες.
Παράλληλα, τα μπουζί διαχωρίζονται και με βάση τη θερμική τους κλίμακα: ψυχρά, ενδιάμεσα και θερμά. Οι απλοί κινητήρες που δεν έχουν υποστεί μετατροπές, προϋποθέτουν τη χρήση κανονικών (ενδιάμεσων) μπουζί. Η χρήση των θερμών μπουζί γίνεται όταν για διαφόρους λόγους απαιτείται η αποβολή μικρότερης θερμοκρασίας από το θάλαμο καύσης, με σκοπό το αυξημένο κάψιμο λαδιού και επικαθίσεων. Η χρήση των ψυχρών μπουζί γίνεται για τους αντίστροφους σκοπούς, τη μείωση δηλαδή της καύσης λαδιού και επικαθίσεων. Ουσιαστικά, λοιπόν, η επιλογή εξαρτάται από τις απαιτήσεις λειτουργίας του κινητήρα.
Πώς θα καταλάβω ότι είναι φθαρμένα τα μπουζί μου;
Συνήθως, τα μπουζί αλλάζονται με βάση τα διανυθέντα χιλιόμετρα. Σε κάποιες περιπτώσεις, όμως η ανάγκη αντικατάστασής τους γίνεται εμφανής από δυσλειτουργίες του κινητήρα οι οποίες αποτελούν συμπτώματα ύπαρξης χαλασμένων μπουζί. Αν το αυτοκίνητο έχει υψηλότερη από την κανονική, κατανάλωση καυσίμου και το αυτοκίνητο δεν «τραβάει» όπως θα έπρεπε, αν ο κινητήρας παίρνει με δυσκολία μπροστά, αν ο κινητήρας κάνει «σκασίματα», τότε υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να φταίνε τα μπουζί. Ο απλούστερος τρόπος ελέγχου είναι ο λεγόμενος εμπειρικός έλεγχος στα μπουζί τους. Για να γίνει ο εμπειρικός έλεγχος για φθαρμένα μπουζί ,απαιτείται η αφαίρεση του μπουζί από τον κινητήρα και ο οπτικός του έλεγχος. Κοιτάζοντας την πλευρά με το σπείρωμα που εφαρμόζει στην κεφαλή των κυλίνδρων, ελέγχουμε το χρώμα των ηλεκτροδίων και του μονωτή και μαθαίνουμε τόσο την κατάστασή τους, όσο και πιθανές υπάρχουσες βλάβες.
Τέλος αν απλά είναι ιδιαίτερα φθαρμένα, μπορεί να γίνει είτε χρήση καθαριστικού μπουζί, είτε αντικατάσταση.
Σχόλιο