Τύποι οδικών πινακίδων στην Ελλάδα

Στους δρόμους όλου του κόσμου, βάση νόμου, υπάρχουν στις πλευρές του δρόμου πινακίδες που ενημερώνουν, προειδοποιούν, καθοδηγούν ή ρυθμίζουν την κίνηση των οχημάτων και των πεζών στο οδικό δίκτυο. Αυτές είναι οι λεγόμενες οδικές πινακίδες.

Οι οδικές πινακίδες στην Ελληνική επικράτεια χωρίζονται σε κάποιες κατηγορίες, τις οποίες θα αναφέρουμε πιο κάτω, αλλά σε γενικότερες γραμμές είναι είτε πινακίδες του ΚΟΚ  (Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας) ή πληροφοριακές.

Αναλυτικότερα, οι κατηγορίες στις οποίες ανήκουν είναι

1. Τα προειδοποιητικά σήματα,
2. Τα απαγορευτικά σήματα,
3. Τα σήματα υποχρέωσης,
4. Τα σήματα προτεραιότητας, και
5. Οι πινακίδες παροχής πληροφοριών

Με τις τέσσερεις πρώτες κατηγορίες να αποτελούν σήματα ή πινακίδες του ΚΟΚ.

Η ρύθμιση, τοποθέτηση και διαχείριση των οδικών πινακίδων στην Ελληνική επικράτεια, με βάση τον Ελληνικό Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, ανήκουν στο Υπουργείο Μεταφορών και την Ελληνική Τροχαία. Συνάδουν φυσικά, με τις γενικές Ευρωπαϊκές απαιτήσεις όσον αφορά στο σχήμα και το χρώμα κάθε κατηγορίας.

Ας δούμε όμως και τι σημαίνουν οι πινακίδες του ΚΟΚ με βάση το χρώμα και το σχήμα τους.

• Οι οδικές πινακίδες που ενημερώνουν για κινδύνους είναι τριγωνικού σχήματος με κόκκινο περίγραμμα
• Οι οδικές πινακίδες που παράσχουν εντολές είναι σχεδόν στο σύνολό τους κυκλικές. Λευκό σε μπλε περίγραμμα για υποχρεωτικές οδηγίες, μαύρο σε λευκό με κόκκινο περίγραμμα για τις απαγορεύσεις
• Οι οδικές πινακίδες που παρέχουν πληροφορίες είναι ορθογώνιες.

Το μεγαλύτερο ποσοστό των σημάτων διαθέτουν και εικονογράμματα για τη διασαφήνιση του νοήματός τους.

Αναλυτικότερα, στις οδικές πινακίδες απεικονίζονται ανθρώπινες μορφές με ρεαλιστικό τρόπο, καθώς και βέλη κατεύθυνσης, συνδυασμοί αριθμών και γραμμάτων ή σκέτοι αριθμοί, όπως και εικόνες που προσδιορίζουν επακριβώς το νόημα.

Από το 1981 και μετά, οι πινακίδες κατεύθυνσης αναφέρουν τις πληροφορίες σε δύο Γλώσσες, με τη χρήση του Ελληνικού πολυτονικού Αλφαβήτου και του Λατινικού αλφαβήτου. Το χρώμα των γραμμάτων είναι κίτρινο στα ελληνικά και λευκό στα λατινικά

Για το σκοτάδι και την αναγνωσιμότητα των οδικών πινακίδων, υπάρχει πρόβλεψη για τρεις διαφορετικές μεθόδους φωτισμού τους.

• Με εσωτερικό φωτισμό. Η πινακίδες είναι κατασκευασμένες από ημιδιαφανή υλικά, με λαμπτήρες στο εσωτερικό τους. Οι συγκεκριμένες πινακίδες χρησιμοποιούνται κυρίως σε αστικές περιοχές και σε σημεία του υπόλοιπου δικτύου που θεωρούνται υψηλού κινδύνου.
• Με εξωτερικό φωτισμό. Τοποθετούνται απέναντί τους λαμπτήρες με τη δέσμη τους στραμμένη επάνω στις πινακίδες. Η χρήση τους γίνεται σε σημεία στα οποία η δέσμη των προβολέων των οχημάτων δεν μπορούν να φτάσουν λόγω συνθηκών στην επιφάνειά τους.
• Με ανακλαστικά υλικά. Τμήμα ή το σύνολο της πινακίδας, είναι καλυμμένο με ανακλαστική μεμβράνη. Οι πινακίδες αυτές ενδέχεται να είναι ημιανακλαστικές, δηλαδή να είναι καλυμμένα με τη μεμβράνη μόνο τα σύμβολά τους ή πλήρως ανακλαστικές, δηλαδή να είναι καλυμμένη ολόκληρη η επιφάνειά τους.

Ας δούμε τώρα και τις διαστάσεις των οδικών πινακίδων της Ελληνικής επικράτειας. Υπάρχουν τρία μεγέθη με βάση τον ΚΟΚ, τα οποία είναι τα εξής:

1. Μικρό μέγεθος. Αν οι πινακίδες είναι κυκλικού σχήματος, διαθέτουν διάμετρο 450 χιλιοστών, αν είναι ισόπλευρες τριγωνικές διαθέτουν διάμετρο 600 χιλιοστών, αν είναι  ενημερωτικές έχουν ύψος γραμμάτων 100 χιλιοστών και αν είναι οκταγωνικές όπως το STOP έχουν διάμετρο 600 χιλιοστών. Οι συγκεκριμένες πινακίδες τοποθετούνται κατά βάση σε χωριά, κωμοπόλεις, ιδιωτικούς και αγροτικούς δρόμους και ιδιωτικές περιοχές, αν και συναντώνται και σε κάποιους επαρχιακούς δρόμους, μόνο όμως με την έγκριση της αρμόδιας υπηρεσίας.
2. Μεσαίο μέγεθος. Αν οι πινακίδες είναι κυκλικού σχήματος διαθέτουν διάμετρο 650 χιλιοστών, αν είναι ισόπλευρες τριγωνικές διαθέτουν διάμετρο 600 χιλιοστών, αν είναι  ενημερωτικές έχουν ύψος γραμμάτων 100 χιλιοστών και είναι οκταγωνικές όπως το STOP έχουν διάμετρο 900 χιλιοστών. Τοποθετούνται κατά βάση στις μεγαλουπόλεις και το επαρχιακό ή εθνικό δίκτυο.
3. Μεγάλο μέγεθος – Αν οι πινακίδες είναι κυκλικού σχήματος, διαθέτουν διάμετρο 900 χιλιοστών, αν είναι ισόπλευρες τριγωνικές διαθέτουν διάμετρο 1.200 χιλιοστών, αν είναι  ενημερωτικές έχουν ύψος γραμμάτων 200 χιλιοστών και αν είναι οκταγωνικές όπως το STOP έχουν διάμετρο 1.200 χιλιοστών. Τοποθετούνται κατά βάση στις οδούς ταχείας κυκλοφορίας.

Επίσης, οι οδικές πινακίδες κατηγοριοποιούνται και με βάση το νόημα, το σχήμα και τον χρωματισμό τους και χωρίζονται σε κατηγορίες με συγκεκριμένα γράμματα που ορίζουν την κάθε κατηγορία: 

• Προειδοποιητικές ή αναγγελίας κίνδυνου. Αναφέρονται με το γράμμα Κ που ορίζει τη σειρά τους. Οι συγκεκριμένες πινακίδες, με αναφορά από Κ-1 έως Κ-41,  εφιστούν την προσοχή των χρηστών του οδικού δικτύου για κινδύνους στην  κατεύθυνση της κίνησής τους, για να λάβουν έγκαιρα τα κατάλληλα μέτρα. Για παράδειγμα, το τρίγωνο κίτρινο σήμα του ΚΟΚ, με κόκκινο χρώμα στην εξωτερική περίμετρο και τόξο που δείχνει ευθεία και αριστερά και δηλώνει την ύπαρξη επικίνδυνης στροφής προς τα αριστερά ευθεία εμπρός.
• Ρυθμιστικές. Αναφέρονται με το γράμμα Ρ που ορίζει τη σειρά τους. Οι πινακίδες αυτές με αναφορά Ρ-1 έως Ρ-77, πληροφορούν τους χρήστες του οδικού δικτύου για τις ειδικές υποχρεώσεις, περιορισμούς ή απαγορεύσεις, που ισχύουν. Για παράδειγμα, το ανάποδο τρίγωνο σήμα του ΚΟΚ με κόκκινο χρώμα στην περίμετρο που πληροφορεί για την υποχρεωτική παραχώρηση προτεραιότητας.
• Ενημερωτικές ή πληροφοριακές. Αναφέρονται με το γράμμα Π που ορίζει τη σειρά τους. Οι πινακίδες αυτές με αναφορά από Π-1 έως Π-94, παρέχουν διευκολυντικές πληροφορίες σχετικά με τις οδούς (κατεύθυνση, αρίθμηση, μέτρηση χιλιομέτρων κ.λπ.). Οι πινακίδες με αναφορά Π-17 ή Π-58 ή Π-59, ενημερώνουν παράλληλα για κανονισμούς, όπως ο περιορισμός της ταχύτητας. Για παράδειγμα, τα μπλε σήματα του ΚΟΚ που αναφέρουν τις πόλεις που βρίσκονται στην πορεία της κίνησης και τις αποστάσεις μέχρι αυτές.
• Πρόσθετες. Αναφέρονται με το δίγραμμα ΠΡ που ορίζει τη σειρά τους. Οι πινακίδες αυτές με αναφορά από ΠΡ-1 έως ΠΡ-18β. χρησιμοποιούνται συνδυαστικά με κάποιες από τις κύριες πινακίδες σήμανσης και αναφέρουν απόσταση, μήκος και αλλά διευκρινιστικά δεδομένα. Για παράδειγμα, το λευκό σήμα με τη χιονονιφάδα που ενημερώνει για την πιθανή ύπαρξη πάγου στο οδόστρωμα.

Σε κάθε περίπτωση, η ύπαρξη και η ερμηνεία των οδικών πινακίδων, δεν θα πρέπει να ελέγχεται και να ακολουθείται απλά και μόνο για το γράμμα του νόμου. Για να έχει τοποθετηθεί από τους υπευθύνους του οδικού δικτύου στο συγκεκριμένο σημείο κάποια πινακίδα, συντρέχει σημαντικός λόγος. Ας αποκτήσουμε λοιπόν όλοι οδηγική παιδία και ας σεβαστούμε τόσο τον ΚΟΚ, όσο και την οδική σήμανση, περιορίζοντας τα τροχαία ατυχήματα και απολαμβάνοντας τα οφέλη που μας προσφέρει το οδικό δίκτυο. Ας καταφέρουμε, ως Έλληνες στα πλάγια του δρόμου να υπάρχουν μόνο πινακίδες οδικής σήμανσης και όχι άλλα μικρά εκκλησάκια.