Τα ελαστικά του οχήματός μας, άσχετα από το είδος του οχήματος ή το μέγεθός τους, αποτελούν τον σύνδεσμό μας με το οδόστρωμα. Κάθε λογικός οδηγός φροντίζει μόλις φθαρούν, να τα αντικαταστήσει με καινούρια για να διατηρήσει τα επίπεδα ασφαλείας του οχήματός του στο μέγιστο. Πού πάνε όμως στη συνέχεια τα μεταχειρισμένα ελαστικά; Ή ακόμη καλύτερα: Πού θα έπρεπε να πηγαίνουν για να απορριφθούν με το βέλτιστο τρόπο;
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που υπάρχουν λόγω της αυτοκίνησης, είναι η ρύποι που επιβαρύνουν το περιβάλλον. Τεράστιες προσπάθειες γίνονται σε παγκόσμιο επίπεδο για τη μείωσή τους. Η ίδια η αυτοκινητοβιομηχανία δείχνει να κινείται πλέον στον δρόμο της ηλεκτρικής κίνησης και των βιώσιμων πηγών ενεργείας. Τι γίνεται όμως με τα υπόλοιπα υλικά που χρησιμοποιούνται στα οχήματα πέραν του κινητήρα;
Υλικά όπως το πλαστικό, τα διάφορα χημικά αλλά και τα λάστιχα, συνεχίζουν να συσσωρεύονται όλα αυτά τα χρόνια με την ανακύκλωση να είναι η βέλτιστη λύση για την απόρριψή τους, αν και δεν είναι διαδεδομένη σε όλα τα κράτη του παγκόσμιου χάρτη στο ποσοστό που θα έπρεπε.
Τα ελαστικά των αυτοκινήτων αποτελούνται από ίνες χάλυβα, καουτσούκ, πυρίτιο, πολυεστέρα, ρητίνες, νάιλον κ.λπ., οπότε απειλούν πραγματικά τη φύση και φυσικά την υγεία όλων των έμβιων όντων που κατοικούν τον μικρό «πράσινο» ακόμα πλανήτη μας.
Σε πολλές χώρες, ειδικά της Αφρικής, τα μεταχειρισμένα ελαστικά συγκεντρώνονται σε πραγματικά τεράστια «νεκροταφεία» με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το περιβάλλον, ή ανά διαστήματα καίγονται, μολύνοντας σε κρίσιμο βαθμό την ατμόσφαιρα.
Με βάση την Οικολογική Εταιρία Ανακύκλωσης, σε παγκόσμιο επίπεδο βγαίνουν εκτός χρήσης σχεδόν 1 δισεκατομμύρια ελαστικά, με τα 250.000.000 από αυτά μόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στον Ελλαδικό χώρο, μόνο το 2008 κατασκευάστηκαν 54,638 τόνοι ελαστικών, ενώ ένα ακόμα 20% του βάρους αυτού, μπήκε στη χώρα με τα εισαγόμενα αυτοκίνητα που αγοράστηκαν από Έλληνες πολίτες.
Στην Ελλάδα, η ανακύκλωση των ελαστικών έχει περάσει στο νομικό πλαίσιο με το Προεδρικό Διάταγμα 109/2004 – ΦΕΚ 75/Α/5-3-2004, ενώ αναμένεται και το καινούριο αντίστοιχο Φ.Ε.Κ. με βάση τις νέες Ευρωπαϊκές οδηγίες.
Η νομοθεσία για την απόρριψη ελαστικών είναι λοιπόν ξεκάθαρη όσον αφορά τα ελαστικά στη χώρα μας. Ο δρόμος είναι ένας και ονομάζεται ανακύκλωση. Πλέον στην Ελληνική επικράτεια υπάρχουν πάρα πολλές εταιρίες που ασχολούνται με την οικολογική διαχείριση των παλαιών ελαστικών ή ελαστικών τέλους κύκλου ζωής, όπως είναι ο επίσημος όρος.
Πώς όμως ανακυκλώνονται τα ελαστικά;
Αυτό που μπορούμε εμείς να κάνουμε για να βοηθήσουμε την όλη διαδικασία, είναι απλό. Όταν φτάνει η ώρα για την αντικατάσταση των παλαιών μας ελαστικών, θα πρέπει να επιλέγουμε κάποιο κατάστημα ή βουλκανιζατέρ που να ασχολείται ενεργά με την απόρριψη των ελαστικών. Αυτό σημαίνει πως εκεί θα κρατήσουν τα ελαστικά μας δωρεάν και αφού τα ελέγξουν θα μεριμνήσουν είτε για την πώλησή τους ως μεταχειρισμένα, είτε για την παράδοσή τους σε κάποια εταιρία ανακύκλωσης.
Ακόμη, αν έχουμε κάποια παλιά ελαστικά στο σπίτι, πέραν της χρήσης τους με κάποιο ευφάνταστο τρόπο ως αντικείμενα καθημερινής χρήσης – υπάρχει ένα μεγάλο κύμα χρήσης των παλαιών ελαστικών ως πρώτον υλών για την κατασκευή καθισμάτων κήπου, γλαστρών ή ακόμα και διαφόρων άλλων χρηστικών αντικειμένων – να επικοινωνήσουμε με κάποιο βουλκανιζατέρ ή συνεργείο για την απόρριψή τους. Συνήθως, με κάποιο μικρό ποσό αναλαμβάνουν την απόρριψή τους, είτε αγοράσουμε είτε δεν αγοράσουμε καινούρια ελαστικά.
Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα να πάμε μόνοι μας σε κάποιο κέντρο ανακύκλωσης για να παραδώσουμε δωρεάν τα παλαιά μας ελαστικά, λαμβάνοντας ακόμη και πιστοποιητικό για τη νόμιμη διάθεσή τους.
Τι κάνουν οι εταιρίες που ανακυκλώνουν τα ελαστικά;
Με βάση τη νομοθεσία, οι εταιρίες που ενεργοποιούνται στην ανακύκλωση των ελαστικών λειτουργούν συλλέγοντας σε πανελλαδική βάση τα παλαιά ελαστικά των οχημάτων από τα σημεία συλλογής τους (βουλκανιζατέρ, συνεργεία κ.λπ.). Στη συνέχεια, τα μεταφέρουν και τα παραδίδουν σε αδειοδοτημένες μονάδες αξιοποίησης, καλύπτοντας το σύνολο του κόστους διαχείρισής τους.
Εκεί τα παλαιά ελαστικά συγκεντρώνονται και περνούν από διάφορα στάδια επεξεργασίας για να ανακυκλωθούν ή να περάσουν στην ενεργειακή αξιοποίηση. Με απλά λόγια, τα προϊόντα που παράγονται από την επεξεργασία των παλαιών ελαστικών γίνονται η πρώτη ύλη για τη δημιουργία καινούριων προϊόντων και αντικαθιστούν σε κάποιες περιπτώσεις άλλα πρωτογενή υλικά. Σε μεγάλο ποσοστό, τα προϊόντα της επεξεργασίας χρησιμοποιούνται στην ασφαλτόστρωση των οδοστρωμάτων είτε σε μικρά κομμάτια, είτε με τη μορφή σκόνης.
Άλλες χρήσεις τους γίνονται από την τσιμεντοβιομηχανία, τη χαλυβουργία, την ασβεστοποιία, την κεραμοποιία, τις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, την χαρτοβιομηχανία κ.λπ.
Ποιες είναι οι τιμές για την ανακύκλωση των ελαστικών;
Όταν η αγορά των ελαστικών γίνεται από κάποιο κατάστημα μέσα στην τιμή για τα τέσσερα ελαστικά αυτοκινήτου, υπάρχει ένα ποσό της τάξης των 6 ευρώ ανά ελαστικό που αφορά στην εισφορά του καταστήματος για την ανακύκλωσή τους. Στα μεγάλα ελαστικά για φορτηγά, το ποσό για την ίδια διαδικασία αγγίζει τα οκτώ ευρώ ανά ελαστικό.
Από εκεί και πέρα, υπάρχουν καταστήματα αλλά και ιδιώτες που αγοράζουν μεταχειρισμένα ελαστικά, αλλά δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο ποσό αγοράς. Εκεί μιλάμε για την ελεύθερη αγορά, οπότε παίζει ρόλο το μέγεθος του ελαστικού, η κατάστασή τους και το αν θα δοθεί για ανακύκλωση ή αν θα πουληθεί και πάλι ως μεταχειρισμένο. Η αγορά των μεταχειρισμένων ελαστικών βρίσκεται σε μεγάλη άνθιση στον Ελλαδικό χώρο, ειδικά μετά τα γνωστά οικονομικά προβλήματα αλλά και την επιδημία του κορονοϊού που μείωσε σε μεγάλο βαθμό τα έσοδα τόσο των νοικοκυριών, αλλά και των εταιριών.
Υπάρχει φυσικά πάντα και η δυνατότητα, να βάλει κάποια αγγελία ο ίδιος ο ιδιοκτήτης και να πουλήσει μόνος του τα παλαιά του ελαστικά, σε κάποιο καλύτερο ποσό, αν και με βάση τη νομοθεσία πλέον υπάρχουν κάποιοι κίνδυνοι.
Σε κάθε περίπτωση και άσχετα από την επιλογή που θα κάνει ο ιδιοκτήτης των ελαστικών, η βέλτιστη λύση είναι η πιστοποιημένη απόρριψη των ελαστικών και η διασφάλιση της προστασίας του περιβάλλοντος. Όπως μπήκε στη ζωή του Έλληνα η ανακύκλωση των οικιακών του απορριμμάτων και ο διαχωρισμός τους για την απόρριψη στον ανάλογο κάδο, θα πρέπει να μπει και η λογική της ανακύκλωσης των τμημάτων του αυτοκινήτου που πρέπει να ανακυκλωθούν, όπως τα ελαστικά, η μπαταρία, τα διάφορα αναλώσιμα αλλά και τα τμήματα που ενδεχομένως προκύπτουν προς απόρριψη μετά από κάποιο τροχαίο. Αν δεν φροντίσουμε το περιβάλλον, κάποια στιγμή – πολύ σύντομα είναι η αλήθεια – θα πάψει να μας φροντίζει και αυτό και τότε θα έχουμε τεράστια προβλήματα και ατομικά, αλλά και συλλογικά, όσον αφορά στην ανθρωπότητα.
Σχόλιο