Το μεγαλύτερο ποσοστό των οχημάτων στις ημέρες μας, παρά τη ραγδαία εξέλιξη των ηλεκτρικών οχημάτων, χρησιμοποιούν κινητήρες εσωτερικής καύσης. Για να λειτουργήσουν οι συγκεκριμένοι κινητήρες και να γίνει εφικτή η καύση του μείγματος καυσίμου αέρα, απαιτείται φυσικά αέρας και τα αποτελέσματα της καύσης πρέπει με κάποιο τρόπο να αποβληθούν. Για το λόγο αυτό, υπάρχουν η πολλαπλή εισαγωγής και η πολλαπλή εξαγωγής.
Ας δούμε όμως τι είναι και τι κάνει η κάθε μία.
Τι είναι η πολλαπλή εισαγωγής;
Η πολλαπλή εισαγωγής, φροντίζει για τη διανομή του ατμοσφαιρικού αέρα στους κυλίνδρους του κινητήρα και σε αρκετές περιπτώσεις, συγκρατεί και τα μπεκ ψεκασμού καυσίμου. Στα πιο παλιά μοντέλα αυτοκινήτων που δεν διέθεταν ψεκασμό καυσίμου αλλά καρμπιρατέρ, ή που ο ψεκασμός γινόταν απευθείας με ψεκασμό στο σώμα της πεταλούδας του γκαζιού, η πολλαπλή εισαγωγής μετέφερε το μείγμα από το σώμα το καρμπιρατέρ στην κεφαλή των κυλίνδρων.
Η πολλαπλή εισαγωγής στέλνει ουσιαστικά τον αέρα στον θάλαμο καύσης κατά το χρόνο της εισαγωγής, για να αναμιχθεί με το καύσιμο από το μπέκ ψεκασμού και να μπορέσουν να επιτευχθούν οι υπόλοιποι χρόνοι της λειτουργίας του κινητήρα. Για να φτάσει ο αέρας στην πολλαπλή εισαγωγής, περνάει μέσα από το φίλτρο του αέρα, το οποίο συγκρατεί τη σκόνη και τα υπόλοιπα ξένα σωματίδια να περάσουν στο κινητήρα και να προκαλέσουν βλάβες.
Τι είναι η πολλαπλή εξαγωγής;
Η πολλαπλή της εξαγωγής ή πολλαπλή της εξάτμισης του αυτοκινήτου ή χταπόδι της εξάτμισης είναι προσαρτημένη με μια φλάντζα στον κορμό του κινητήρα. Ουσιαστικά, αποτελεί το αρχικό τμήμα του συστήματος της εξάτμισης του οχήματος. Παραλαμβάνει τα καυσαέρια από τους κυλίνδρους και τα στέλνει στον καταλυτικό μετατροπέα. Ανάλογα με την ποσότητα και τη διάταξη των κυλίνδρων του κινητήρα, διαφοροποιείται και η μορφή της. Μπορεί να έχει τέσσερεις εν σειρά σωλήνες στους απλούς κινητήρες, οκτώ ανά τέσσερεις αντικριστούς σωλήνες στους κινητήρες V8 κ.λπ.
Παράλληλα με την μεταφορά των καυσαερίων, η πολλαπλή εξαγωγής κάνει κι άλλες λειτουργίες. Αρχικά, καίει πλήρως το άκαυτο καύσιμο αν αυτό υπάρξει και τα ημιτελούς καύσης αέρια, χάρη στην πολύ υψηλή θερμοκρασία λειτουργίας της. Στην πολλαπλή εξαγωγής τοποθετείται και ο πρώτος αισθητήρας οξυγόνου, ο οποίος ελέγχει την ποσότητα οξυγόνου που περνά στο σύστημα και αποστέλλει σήματα στο σύστημα ψεκασμού καυσίμου για την αύξηση ή τη μείωση του οξυγόνου του μείγματος καυσίμου/αέρα που τροφοδοτείται στον κινητήρα. Ακόμη, σε κάποια μοντέλα, τοποθετούνται επάνω της και αισθητήρες πίεσης, θερμοκρασίας, αλλά και η βαλβίδα επανακυκλοφορίας καυσαερίων (EGR)
Τα προβλήματα της πολλαπλής εξαγωγής.
Η πολλαπλή εξαγωγής μπορεί να μη διαθέτει κινητά τμήματα και να αποτελεί ένα ενιαίο συνήθως κομμάτι, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν παρουσιάζει προβλήματα. Ανάμεσα στα συνηθέστερα προβλήματά της, βρίσκονται:
- Τα ραγίσματα της πολλαπλής εξαγωγής ανάμεσα στα τμήματα που ξεκινούν από τους κυλίνδρους,
- Οι ζημιές στα στοιχεία στερέωσης που τη συγκρατούν,
- Η ζημιές στις φλάντζες στις οποίες πατάει επάνω στον κορμό του κινητήρα,
- Στρέβλωση του τμήματος, με αποτέλεσμα τη μη ευθυγράμμισή της με τις οπές του κινητήρα.
Σε όλες τις πιο πάνω περιπτώσεις, το βασικό πρόβλημα είναι η διαρροή καυσαερίων, που ενέχει κινδύνους για την υγεία των επιβατών του αυτοκινήτου και ενδέχεται να επιφέρει λανθασμένες μετρήσεις από τους αισθητήρες που βρίσκονται επάνω της και την ενεργοποίηση της λυχνίας «ελέγχου κινητήρα». Αν η διαρροή είναι έντονη, το σύστημα εξάτμισης δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά και ο θόρυβος του κινητήρα γίνεται εκκωφαντικός.
Συμπτώματα διαρροής καυσαερίων
Οι διαρροές από την εξάτμιση είναι πολύ εύκολο να γίνουν κατανοητές, αν και το πρόβλημα βρίσκεται στο να βρεθεί το ακριβές σημείο της διαρροής. Σε γενικές γραμμές, τα βασικά συμπτώματα της διαρροής καυσαερίων από την πολλαπλή είναι τα πιο κάτω:
- Παράξενοι, ποικίλης έντασης ήχοι από τον χώρο του κινητήρα,
- Αύξηση της κατανάλωσης καυσίμου.
- Μείωση της επιτάχυνσης,
- Οσμή καμένου στον χώρο του κινητήρα, αλλά και στην καμπίνα επιβατών.
Για να επισκευαστεί το πρόβλημα απαιτείται αρχικά, ο οπτικός έλεγχος του τμήματος. Μιας όμως και η πολλαπλή της εξάτμισης, αλλά και ο χώρος του κινητήρα, ανεβάζουν υψηλές θερμοκρασίες, θα πρέπει να περιμένετε να κρυώσουν προτού πλησιάσετε η απλώσετε χέρι και φυσικά, να φοράτε γάντια ατομικής προστασίας.
Αφού κρυώσουν, ανοίξτε το καπό και βρείτε την πολλαπλή. Βρίσκεται στο σημείο που καταλήγει η σωλήνα της εξάτμισης και συνήθως, διαθέτει κάποιου είδους προστατευτικό, τη λεγόμενη θερμική ασπίδα. Αυτό που θα πρέπει να γίνει σε πρώτη φάση, είναι οπτικός έλεγχος για ορατά ραγίσματα και κούνημα της πολλαπλής με το χέρι για να ελεγχθεί το κατά πόσο είναι σφιχτά προσαρτημένη στη θέση της. Φυσικά, ο ίδιος έλεγχος θα πρέπει να γίνει σε όλο το σύστημα της εξάτμισης, γιατί η ζημιά μπορεί να βρίσκεται σε οποιοδήποτε από τα τμήματα της (καταλυτικός μετατροπέας, σιγαστήρας, αντηχείο κ.λπ.).
Αφού εντοπιστεί το σημείο με τη ζημιά, ανάλογα με το είδος του, μπορεί να γίνει επισκευή ή να απαιτηθεί η αντικατάσταση ολόκληρης της πολλαπλής εξαγωγής. Αν για παράδειγμα το πρόβλημα προκύπτει λόγω καμένης φλάντζας ή χαλασμένου ή σπασμένου στοιχείου συγκράτησης, η αντικατάστασή τους είναι και οικονομική και σχετικά εύκολη ως διαδικασία. Αν υπάρχουν ραγίσματα στην επιφάνεια της πολλαπλής, τα πράγματα δυσκολεύουν, μιας και ανάλογα με το υλικό κατασκευής της, μπορεί να δέχεται ή να μη δέχεται επισκευή με συγκόλληση, ή και να δέχεται, τα αποτελέσματα δεν θα είναι μόνιμα, οπότε η μόνη λύση είναι η ολοκληρωτική αντικατάστασή της. Βέβαια και πάλι το κόστος δεν είναι ιδιαίτερα υψηλό και η ίδια η αντικατάσταση δεν είναι κάποια ιδιαίτερα δύσκολη διαδικασία.
Η πολλαπλή τη εξάτμισης δεν έχει κάποιο συγκεκριμένο είδος συντήρησης, ούτε μπορείτε με κάποιο τρόπο να διατηρήσετε την πολλαπλή της εξάτμισης του αυτοκινήτου καθαρή πέρα από το να διασφαλίσετε πως ο κινητήρας σας λειτουργεί σωστά και εκπέμπει καυσαέρια μέσα στα όρια που δηλώνει ο κατασκευαστής του οχήματος.
Η πολλαπλή της εξάτμισης ενδέχεται, επίσης, να αντικατασταθεί και σε περιπτώσεις αναβάθμισης του συστήματος της εξάτμισης του οχήματος. Πολλοί ιδιοκτήτες, όταν κάνουν αναβάθμιση του κινητήρα τους, αντικαθιστούν ολόκληρο ή μέρος του συστήματος της εξάτμισης για να βελτιώσουν τον τρόπο που φεύγουν τα καυσαέρια από τον κινητήρα και να αυξήσουν την ιπποδύναμή του. Σε κάθε περίπτωση πάντως, παρ’ όλο που όλες οι διαδικασίες που περιγράφηκαν πιο πάνω δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολες, η βέλτιστη λύση τόσο για τον έλεγχο, όσο και για την επισκευή ή αντικατάσταση των τμημάτων, είναι η επικοινωνία με τους επαγγελματίες του είδους, για να διασφαλιστεί η ορθότητα και ο τελικός έλεγχος της εργασίας.
Σχόλιο