Αισθητήρας κάρτας: λειτουργίες, δυσλειτουργίες, καθαρισμός

Τα σύγχρονα αυτοκίνητα έχουν τόσο πολλά ηλεκτρονικά τμήματα που οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν καν τι κάνει το κάθε ένα. Το μόνο που κατανοεί κανείς είναι ότι το κάθε ένα έχει να κάνει με κάποιο σύστημα και ότι προσφέρει συγκεκριμένες υπηρεσίες ή κάνει συγκεκριμένους ελέγχους ή μετρήσεις. Το «ανοίγω το καπό και βρίσκω τη λύση» που έλεγαν οι οδηγοί παλιά, στις ημέρες μας μοιάζει με ουτοπία. Όταν εμφανιστεί κάποιο πρόβλημα λοιπόν, η επόμενη κίνηση είναι το συνεργείο.  

Από τα ηλεκτρονικά τμήματα αυτά, τα γνωστότερα στους περισσότερους είναι οι αισθητήρες, όχι μόνο γιατί είναι πιο απλά σε κατασκευή αλλά και γιατί είναι σχετικά κατανοητές και οι λειτουργίες τους. Ένας από αυτούς είναι και ο αισθητήρας MAP (map sensor) ή αισθητήρας απόλυτης πίεσης πολλαπλής εισαγωγής.

Τί είναι όμως ο αισθητήρας MAP και τι κάνει ο αισθητηρας MAP; Αυτά είναι τα βασικά ερωτήματα που θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε σε αυτό το άρθρο.

Ο αισθητήρας MAP ή αισθητήρας απόλυτης πίεσης πολλαπλής εισαγωγής, είναι ένα ηλεκτρονικό τμήμα το οποίο κάνει μέτρηση της ποσότητας πίεσης ή κενού (γνωστό και ως «φορτίο κινητήρα») στο εσωτερικό της πολλαπλή εισαγωγής. Στο σημείο δηλαδή το οποίο ο αέρας που έρχεται από την ατμόσφαιρα, διαιρείται σε συγκεκριμένες ποσότητες και αποστέλλεται στους κυλίνδρους.

Η μέτρηση την οποία λαμβάνει, στέλνεται ως σήμα στην ECU, τον εγκέφαλο του κινητήρα, και ανάλογα υπολογίζεται πόσο καύσιμο θα φτάσει σε κάθε κύλινδρο, αλλά και ο χρονισμός της ανάφλεξης. Η ορθή λειτουργία λοιπόν του αισθητήρα MAP είναι απολύτως αναγκαία για να υπάρχει σωστή επιτάχυνση, οικονομία καυσίμου, ικανές εκπομπές ρύπων, αλλά και ομαλή λειτουργία του ίδιου του κινητήρα.

Όταν πατάμε το γκάζι τέρμα, ο αέρας μπαίνει στην πολλαπλή με μεγάλη ταχύτητα, μειώνοντας την πίεση στο εσωτερικό της, οπότε ο αισθητήρας MAP ενημερώνει για την ανάγκη περισσότερου καυσίμου και το αντίθετο.

Ένας ελαττωματικός αισθητήρας MAP συνήθως, ενεργοποιεί μια προειδοποιητική λυχνία “check engine”. Άλλα σημάδια ενός κακού αισθητήρα MAP περιλαμβάνουν το τραχύ ρελαντί, την αργή επιτάχυνση ή δισταγμό, την κακή οικονομία καυσίμου ή τον μαύρο καπνό που βγαίνει από την εξάτμιση. Όχι μόνο μπορεί να αποτύχει ο αισθητήρας, αλλά οι εύκαμπτοι σωλήνες κενού μπορεί να παρουσιάσουν διαρροές ή οι ηλεκτρικές επαφές μπορεί να αποτύχουν, ενεργοποιώντας την προειδοποιητική λυχνία ή προκαλώντας άλλα προβλήματα. Ορισμένα οχήματα χρησιμοποιούν έναν αισθητήρα ροής μάζας αέρα αντί για έναν αισθητήρα MAP για τη μέτρηση της ποσότητας αέρα που πηγαίνει στην πολλαπλή εισαγωγής.

Ο αισθητήρας MAP συνήθως, βρίσκεται κοντά στην πολλαπλή εισαγωγής, αν και υπάρχει πιθανότητα ανάλογα με το μοντέλο, τη μάρκα και την έκδοση του οχήματος να βρίσκεται κάτω από το ταμπλό, στο τείχος προστασίας, μέσα από το εμπρόσθιο φτερό ή σε διάφορα άλλα σημεία. Καλό θα ήταν να ελέγχει κανείς το εγχειρίδιο του οχήματος για να ξέρει την επακριβή του θέση.

Ποια είναι τα συμπτώματα βλάβης τους αισθητήρα MAP;

Το συνηθέστερο και πιο εμφανές σύμπτωμα είναι η ενεργοποίηση του λαμπτήρα ελέγχου κινητήρα (check engine) στον πίνακα οργάνων. Αυτό γίνεται γιατί σε περίπτωση βλάβης του, παρουσιάζονται αρκετά διαφορετικά μεταξύ τους προβλήματα στο σύστημα καυσίμου, αλλά και μείωση της απόδοσης του οχήματος. Αν οι μετρήσεις που λαμβάνει είναι λανθασμένες, ο εγκέφαλος του κινητήρα θα στείλει λάθος εντολές οπότε οι κύλινδροι θα λάβουν φτωχότερο ή πλουσιότερο μείγμα με αποτέλεσμα την απώλεια ισχύος του κινητήρα ή γενικότερα τη δυσλειτουργία του ή ακόμη και το σβήσιμό του εν κινήσει με ότι αυτό συνεπάγεται από άποψη ασφαλείας.

Όταν ξεκινήσουν τα προβλήματα του αισθητήρα, τα σύγχρονα αυτοκίνητα θα εμφανίσουν κάποιους κωδικούς σφάλματος, οι οποίο δηλώνουν συγκεκριμένες βλάβες. Ο ηλεκτρονικός διαγνωστικός έλεγχος από εξειδικευμένο προσωπικό θα εμφανίσει πιθανότατα κάποιο από τους πιο κάτω:

Φυσικά ενδέχεται ανάλογα με τη μάρκα του οχήματος, οι κωδικοί να είναι διαφορετικοί.

Δεν υπάρχει ένας συγκεκριμένος λόγος για τον οποίο εμφανίζονται οι βλάβες στους αισθητήρες MAP, μιας και για να λειτουργήσουν γίνεται χρήση αρκετών ακόμα μηχανικών και ηλεκτρονικών τμημάτων, τα αίτια που θα μπορούσαν να προκαλέσουν τη βλάβη είναι πολλά: από βρωμιά και ρύπους στον κινητήρα μέχρι και διαρροές ή μηχανικές ζημιές στην πολλαπλή εισαγωγής.

Ο τρόπος ελέγχου της λειτουργίας του ξεκινά με το δικό σας χέρι. Θα πρέπει να εντοπίσετε τη θέση του και να ελέγξετε αν έχει πάθει κάποια μηχανική βλάβη (χτύπημα, σπάσιμο κ.λπ.) και να τσεκάρετε αν η τα καλώδια σύνδεσής του είναι λειτουργικά. Ακόμη, αν έχετε τις γνώσεις θα μπορούσατε να ελέγξετε την τάση του με ένα βολτόμετρο. Φυσικά, η επόμενη κίνηση είναι η επίσκεψη σε κάποιο εξειδικευμένο συνεργείο.

 Η αντικατάσταση του αισθητήρα MAP δεν είναι δύσκολη μιας και συνήθως υπάρχει εύκολη πρόσβαση στο σημείο που βρίσκεται. Η διαδικασία είναι η εξής: 

1. Αφού βρείτε που βρίσκεται αφαιρέστε τα στοιχεία στερέωσής του στο σημείο.
2. Βγάλτε την φίσα σύνδεσής του απαλά για να μη σπάσετε το έλασμα σταθεροποίησης.
3. Όταν  υπάρχει, βγάλτε το σωληνάκι κενού από τον αισθητήρα.
4. Τσεκάρετε αν ο καινούριος αισθητήρας που προμηθευτήκατε είναι ίδιος με τον παλιό.
5. Συνδέστε και πάλι το σωληνάκι κενού.
6. Συνδέστε τη φίσα του αισθητήρα.
7. Βιδώστε τα στοιχεία στερέωσής του.
8. Τσεκάρετε ότι τα πάντα είναι σωστά σφιγμένα και ασφαλισμένα.

 Σε κάποιες περιπτώσεις, δεν απαιτείται η αντικατάστασή του αλλά ο καθαρισμός του αισθητήρα MAP.  Η διαδικασία για τον καθαρισμό του είναι η ακόλουθη: 

1. Αφού παρκάρετε το όχημα σε επίπεδη επιφάνεια και κρυώσει ο κινητήρας,  αποσυνδέστε τους πόλους της μπαταρίας.
2. Βρείτε τον αισθητήρα MAP και αφαιρέστε το σωληνάκι κενού, ανοίγοντας τις ασφάλειες.



3. Ξεβιδώστε τα στοιχεία στερέωσης του αισθητήρα.
4. Αφαιρέστε τη φίσα της ηλεκτρικής καλωδίωσης απαλά για να μη σπάσει το έλασμα σταθεροποίησης.
5. Κρατήστε τον αισθητήρα πάνω από κάποια επίπεδη επιφάνεια, πιάνοντάς τον από τις δύο άκρες του και κρατώντας τον σε κάθετη θέση.
6. Ψεκάστε 2 με 3 φορές τον αισθητήρα με κάποιο ειδικό καθαριστικό, που θα έχετε προμηθευτεί νωρίτερα.
7. Με κάποιο πανί, καθαρίστε την επιφάνειά του με προσοχή.
8. Αφήστε τον αισθητήρα να στεγνώσει και τοποθετήστε τον και πάλι στη θέση του.
9. Συνδέστε και πάλι τη φίσα και το σωληνάκι και βιδώστε τα στοιχεία στερέωσης